De Smaak van Voedsel

En wat het doet met je lijf en je hoofd

De vijf basissmaken zoet, zout, bitter, scherp en zuur kennen we al van kinds af aan. Ze maken ons eten lekker. Maar wist je dat ze ook invloed hebben op ons lichaam en geest, volgens de Indiaanse gezondheidsleer Ayurveda  en de Chinese vijf elementenleer (TCM).
Hoe werken smaken in ons lichaam? Iedere smaak werkt in op specifieke organen en zet daar de energie in werking. 
Zoet heeft een ontspannende werking en een versterkend effect op de maag en de milt. Maar te veel zoet zal deze organen juist verzwakken. Wanneer deze organen minder goed functioneren, snak je naar zoetigheid. Zoet in balans werkt verwarmend, harmoniserend, ontspannen en hydraterend. Het gaat wel om natuurlijke suikers uit wortel, pastinaak, granen of pompoen.
Scherp maakt onrustig. Bij pittig of scherp denken we aan pepers, gember of mosterd. De smaak scherp is verbonden met longen en de dikke darm. Het maakt stagnering los. Heb je last van kou en stijve spieren dan voelt scherp eten goed. Heb je last van hitte, zoals opvliegers, dan is scherp voedsel juist af te raden. Een teveel belast de  lever en de galblaas en kan de geest onrustig maken. Het kan zelfs hyperactiviteit en slaapproblemen opleveren.
Zout stimuleert de eetlust en verwijdert overtollig water uit je lichaam, verbonden aan nieren en blaas. Houdt je teveel vocht vast en heb je zwakke nieren dan is teveel zout dus geen goed idee. Zout stimuleert de uitscheiding van urine en ontlasting en lost verstoppingen op. Jarenlang teveel zout inname verharden de spieren, levert hoge bloeddruk op, oedemen en huidaandoeningen. Bronnen van voedend zout zijn Himalaya zout, Keltisch zout, zeezout, zeewier, selderij, vis en schelpdieren. 
Zuur kalmeer bij stress. Zuur heeft een stelpende werking en is het tegenovergestelde van scherp. Nuttig bij diarree, overmatig zweten en incontinentie. Op emotioneel vlak kalmeert zuur de hitte die we van de lever en de galblaas ontvangen als we boos zijn of stress hebben. Zuur verlicht nervositeit en voorkomt gasvorming. Denk aan citroen, pompelmoes, azijn, gefermenteerd voedsel zoals zuurkool, zuurdesembrood of bessen.
Bitter helpt ontgiften. Bitter voedsel stimuleert de spijsvertering en koelt het lichaam af. Het kan zelfs helpen om de koorts te temperen en darmproblemen te verlichten. Bitter is goed voor het hart en de dunne darm. Teveel bitter (koffie en alcohol) droogt de huid en het lichaam uit en geeft hartkloppingen. Het ontgift, doodt wormen en parasieten in de darmen en het bloed. Bitter voedsel is witlof, asperges, andijvie, thee en waterkers.
Koken met smaak. Bij het bereiden van je maaltijd zorg je dat je de vijf smaken in een bepaalde volgorde toevoegt: bitter, zoet, scherp, zout en zuur.